Dieren besluipen – Hoe doe je dit geruisloos?
Laatse update
-
Sneak peek – de 5 belangrijkste tips
- Denk goed na over wat je gaat dragen. Vermijd ‘luidruchtige’ stoffen die te veel ritselen.
- Schoenen voor het besluipen van dieren moeten goede grip en een goed gevoel onder de voeten bieden.
- Leer geruisloos te lopen en te bewegen – dit kun je thuis oefenen.
- Voor natuurfotografie: het tijdstip en de weersomstandigheden zijn belangrijk.
- Probeer zo min mogelijk te bewegen. En gebruik natuurlijke dekking om niet op te vallen.
Lees het hele artikel voor meer informatie.
Natuurexpert: Dr. Ariane Schmidt is een milieueducatie expert die jagers opleidt en de Edelweiss Hunting School leidt. Naast haar werk met jagers geeft ze natuurcursussen voor kinderen en volwassenen.
Geruisloos door de natuur bewegen is belangrijk bij zowel het jagen als natuurfotografie. Dr. Ariane Schmidt van de Natur- und Jagdschule Edelweiss is een expert op het gebied van het besluipen van dieren. Hier deelt ze haar beste tips.
“De mens is al zo’n 2,5 miljoen jaar lang een jager en verzamelaar“, zegt Ariane. Jagen was vroeger een essentiële overlevingsvaardigheid, tegenwoordig is het een hobby.
Veel mensen zien het besluipen van dieren als ontspanning. Het is een manier om de fascinatie van het langzaam door de natuur bewegen te herontdekken – of het nu met een geweer, camera, telescooplens of verrekijker is.
Ariane vertelt hoe ze onlangs een vos besloop, niet om te fotograferen maar puur om te kijken en te genieten. Ze keek 30 minuten lang hoe hij naar muizen aan het graven was – op slechts 20 meter afstand. “Dit soort bijzondere momenten krijg je alleen als je heel langzaam en geruisloos weet te bewegen.”
- Wat is de juiste kleding voor het besluipen van dieren?
- Wat is het juiste schoeisel voor het besluipen van dieren?
- Tips voor goede schoenen
- Natuurfotografie: plan je route voordat je vertrekt
- Geruisloos bewegen
- Succesvol besluipen
- Een dier besluipen – Respecteer de regels
1 Wat is de juiste kleding voor het besluipen van dieren?
Het is de moeite waard om goed over je kleding na te denken. Ariane draagt het liefst haar zelfgemaakte wollen kleding. Ze is zich ervan bewust dat de kleding misschien wat apart is: “Ja, ik lijk wel een beetje op een kluizenaar.” Maar er zit een reden achter. “Natuurlijke materialen zoals wol maken heel weinig geluid als je beweegt”, legt ze uit. Synthetische stoffen zijn weliswaar functioneel, maar ze ritselen allemaal tot op zekere hoogte. Over het algemeen raadt Ariane materialen aan zoals wollen stof of als het synthetisch moet zijn, dan een zachte fleece.
De snit van kleding maakt ook verschil. Tip van Ariane: “Als de pijpen van je broek smal zijn en langs elkaar schuren, dan zullen de dieren dit horen.”
“Natuurlijke materialen zoals wol maken zeer weinig geluid als je beweegt.”
Natuurexpert Dr Ariane Schmidt
Als je dieren besluipt wil je niet gezien of gehoord worden. Idealiter wil je onzichtbaar zijn voor dieren. Het kiezen van de juiste kleuren is belangrijk. Gedempte bruintinten zijn over het algemeen de eerste keuze voor camouflagekleding. Ariane zegt echter dat het loont om ook na te denken over het dragen van andere kleuren. “Dieren nemen kleur anders waar dan wij.” Er zijn verschillen tussen verschillende diersoorten:
- Terwijl mensen rood of oranje als waarschuwingskleur zien, is dat voor wilde dieren blauw. Blauwe kleding is dus een absolute no-go.
- Volgens Duitse jagers zien wilde evenhoevige dieren (zoals herten en gemzen) groene kleuren heel duidelijk. Deze soorten hebben echter geen receptoren in hun ogen voor rood licht.
- Wilde vogels hebben roodlichtreceptoren. Rode kleding kun je dus het beste vermijden tijdens het vogelspotten.
Het contrast met de achtergrond is zelfs nog belangrijker dan de kleurkeuze. Camouflagekleding moet zo min mogelijk in contrast zijn met de omgeving. Dit betekent:
- Lichtgekleurde kleding voor lichte achtergronden, zoals sneeuw of lichtgekleurd zand.
- Donkere kleuren voor donker terrein.
- Sterke patronen voor sterke, gestructureerde achtergronden en vice versa.
Veel knowhow voor je outdoor avonturen – dat is waar de HANWAG BOOTCAMP voor staat. Bekijk de instructievideo’s op ons YouTube-kanaal.
2 Wat is het juiste schoeisel voor het besluipen van dieren?
Als het om schoenen gaat, is Ariane ook behoorlijk onconventioneel. Haar zelfgemaakte mocassins hebben een gladde leren zool die haar meer gevoel onder de voeten geven. Hierdoor kan ze heel, heel zachtjes lopen – als een indiaan. “Je moet wel uitkijken waar je je voet zet!” waarschuwt ze. Roestige spijkers, scherpe twijgen en knoestige wortels kunnen de dunne zolen gemakkelijk doorboren. En ze bieden ook niet veel bescherming tegen het verzwikken van mijn enkel.
Misschien is een stevige schoen met goede grip het beste compromis maar die moet je dan toch wel wat gevoel onder de voeten geven. “Idealiter zou je de grond met je voeten moeten kunnen voelen”, adviseert Ariane. Of het nu gaat om wandelschoenen of lichtgewicht trekkingschoenen, het hangt af van het terrein. Voor het besluipen van steenbokken in rotsachtig, alpien terrein wordt een stijvere schoen aanbevolen dan in heidegebied, zoals de Schotse Hooglanden.
In moerassen of in regenachtige omstandigheden zijn waterdichte schoenen een voordeel. Natte voeten kunnen al snel koud worden als je diep in het bos wacht of in een schuilhut zit. Houd er bovendien rekening mee hoeveel bagage je bij je wilt hebben. Hoe zwaarder je rugzak, hoe meer ondersteuning je schoenen moeten bieden.
3 Tips voor goede schoenen
Nadat je je schoenen hebt gekocht, helpen de volgende tips je schoenen klaar te maken voor het besluipen van dieren of het jagen:
- Draag je schoenen: Door je schoenen in te lopen, worden ze zachter en soepeler en krijgen je voeten een betere pasvorm. Dit is belangrijk als je je geruisloos wilt kunnen bewegen.
- Jachtschoenen waxen: breng regelmatig schoen wax aan op leren schoenen. Hierdoor maken ze geen vervelende geluiden meer.)
- Houd je veters kort: strik je veters zo dat er geen losse eindjes zijn. Losse eindjes kunnen rondfladderen en geluid maken. Ze kunnen ook verstrikt raken in twijgen en takken op de grond.
Deze tips voor je schoenen en kleding gelden ook voor de rest van je uitrusting. Vermijd felle, luidruchtige rugzakken met veel gespen bij het fotograferen van dieren in het wild. Voordat ze iets kopen voor hun uitrusting, kijken en luisteren jagers en dierenliefhebbers hoe onopvallend en geruisloos producten zijn.
Bovendien zijn het niet alleen menselijke geluiden die dieren in het wild afschrikken. Dieren hebben ook een scherp reukvermogen. Daarom moet je je uitrusting wassen met parfumvrij wasmiddel. Vermijd het gebruik van sterk ruikende verzorgingsproducten voordat je het bos in gaat. Wilde dieren ruiken je al voordat je ze ook maar ergens tegenkomt. Als je een nieuw parfum of aftershave hebt, kun je deze het beste thuislaten.
4 Natuurfotografie: plan je route voordat je vertrekt
Zodra je je hele uitrusting bij elkaar hebt, is het tijd om een plan te maken. De professionals plannen hun wandeling tot in het kleinste detail. “Het is zeker de moeite waard om er even over na te denken voordat je vertrekt”, adviseert Ariane.
- Timing: hoop je een bepaald dier te zien of erop te jagen? Elke soort heeft zijn eigen specifieke dag- en levenscyclus. Herten zijn bijvoorbeeld overdag actief en eten elke twee tot drie uur. Wilde zwijnen zijn echter nachtdieren en brengen de dag door in hun schuilplaatsen. Zorg ervoor dat je bekend bent met het gedrag van de dieren die je hoopt te zien. Over het algemeen is rond zonsopgang en zonsondergang de beste tijd. Je kunt de respectievelijke zonsopgang- en zonsondergangtijden eenvoudig op internet vinden.
- Plan je wandeling: denk goed na over je route. Om hoeveel kilometer gaat het? Hoeveel uur heb je nodig?
- Weersomstandigheden: bij sneeuw of storm blijven de dieren doorgaans in hun hol. Dagen waarop de temperatuur niet te warm en niet te koud is, zullen waarschijnlijk succesvoller zijn. De windrichting speelt een cruciale rol. We blijven altijd benedenwinds (met de wind in je gezicht) van het dier tijdens het besluipen om te voorkomen dat een dier ons hoort of onze geur opvangt als we dichterbij komen. Plan vooraf je route om hier rekening mee te houden. Controleer de weersvoorspelling voordat je vertrekt.
- Houd het stil: vermijd bij het inpakken van je spullen luidruchtige voorwerpen zoals aluminiumfolie voor je boterhammen. Koolzuurhoudende dranken of bierflessen die een hard geluid maken als je ze opent, kun je het beste thuislaten.
5 Geruisloos bewegen
Om succesvol te besluipen, moet je stil kunnen bewegen. Thuis kun je aan je techniek werken. “Het idee is om met je voeten te voelen”, legt Ariane uit. Hoe voelt het als je voet contact maakt met de grond? Experimenteer hoe je je voet zo zacht mogelijk kunt neerzetten. Hoe langzaam moet je lopen om zo stil mogelijk te bewegen?
Probeer thuis eens over een verfrommelde krant te lopen zonder geluid te maken of probeer hetzelfde over legoblokjes. Kun jij geruisloos over een grindpad lopen? Stil bewegen is de sleutel tot succesvol besluipen.
6 Succesvol besluipen
Er bestaat niet zoiets als een magisch recept voor succesvolle natuurfotografie. Maar door een paar regels te volgen kunt je wel je kansen op succes vergroten.
- Maak geen lawaai: niet alleen onderweg maar maak ook geen geluid terwijl je op een hoge stoel of verhoogde schuilplaats wacht. Wees voorzichtig bij het openen van flesjes, niezen of hoesten en… zorg ervoor dat je mobiel op stil staat.
- Beweeg zo min mogelijk: elke keer dat je de behoefte voelt om te bewegen, vraag je jezelf af: is dat echt nodig? Als het antwoord ja is, beweeg dan zo stil mogelijk. De meeste dieren schrikken af van onbekende bewegingen. Dit kan zelfs betekenen dat je je verrekijker te haastig omhoog brengt.
- Natuurlijke dekking: vermijd grote, open gebieden wanneer je dieren besluipt. Het volgen van paden langs de randen van velden en bossen biedt een soort natuurlijke dekking en vergroot je kansen op succes.
7 Een dier besluipen – Respecteer de regels
Het is leuk om naar dieren in het wild te kijken en dieren te besluipen. “Maar als iedereen door het struikgewas zou kruipen om dieren in het wild te fotograferen, zouden we de natuurlijke habitats kunnen beschadigen en bosbouwers en jagers kunnen irriteren”, zegt Ariane. Daarom moeten we allemaal de omgeving respecteren als we dieren in het wild fotograferen of besluipen. In de praktijk betekent dit:
- Loop niet over velden, blijf op paden. De wilde dieren op het platteland hebben al aanzienlijke hoeveelheden leefgebied verloren door wandelaars of mountainbikers.
- Verstoor de dieren in het wild niet. Ten eerste betekent dit dat je meer kans hebt om iets te zien. Dieren in het wild die zich gestrest of bedreigd voelen, zullen een gebied verlaten.
Wolfgang Schreil, ook bekend als ‘Woid Woife’ uit het Duitse Beierse Woud, is een expert op het gebied van wilde dieren in het bos. Hij is ook lid van de HANWAG Sole People. Wil je meer weten, lees dan zijn verhaal.
- Hou afstand. Natuurlijk is het verleidelijk om te proberen zo dichtbij mogelijk te komen. Maar hoe dichter je bij een dier komt, hoe groter de kans dat je het wegjaagt. Daarom is het beter om een goede verrekijker te gebruiken of een telelens te hebben. Bepaalde dieren, zoals het auerhoen, worden geclassificeerd als bedreigde diersoorten en zijn onderworpen aan strenge regels. Fotograferen van dit dier kan juridische gevolgen hebben.
- Respecteer de regels: als er regelgeving voor de bescherming van wilde dieren bestaat, zorg er dan voor dat je deze naleeft. Het is illegaal om bepaalde dieren te verstoren (bijvoorbeeld de zwarte ooievaar). Hetzelfde geldt voor het maken van foto’s ervan.
- Zie voor meer informatie de lokale regels en voorschriften voor natuurbescherming.
- Voor je eigen veiligheid: ga geen dieren buiten de paden besluipen, tenzij je dit vooraf hebt afgesproken met de plaatselijke jachtorganisatie.
- Neem al het afval mee naar huis. Laat de omgeving achter zoals je het aantrof. Laat geen spoor achter van je bezoek.
“Geef niet op als dingen de eerste keer niet lukken. Volgende keer beter."
Natuurexpert Dr Ariane SchmidtMet deze tips, zou je meer succes moeten hebben met het besluipen van dieren, het fotograferen van dieren in het wild of het spotten van vogels. Maar maak je geen zorgen als het de eerste keer niet lukt. “Je hebt allemaal weleens van die dagen dat niks lukt”, zegt onze natuurexpert Ariane. “Ik voel me soms als een olifant in een porseleinkast, ondanks mijn jarenlange jachtervaring. De volgende keer zal het vast beter gaan.”
Christian Penning
Vaak te vinden op hoogalpiene toppen of wilde, winderige stranden. In de bergen van Beieren, de westelijke Alpen of Zuid-Amerika – alpinisme, trekking en trailrunning.
