De Fishermen's Trail - het mooiste deel van de Rota Vicentina in Portugal
Laatse update
De Fishermen’s Trail in Portugal, veel mensen hebben er wel eens van gehoord. “Richting het zuiden blijven lopen, dan kan het nooit verkeerd gaan. Je hebt het vasteland aan je linkerhand en de Atlantische Oceaan aan je rechterhand.” Met zijn wijsvinger wijst hij ons de weg… Volgens Balthasar Trüb, de eigenaar van Três Marias Guesthouse, is dit de enige aanwijzing die we nodig hebben om de weg te kunnen vinden. Het is vroeg in de ochtend en we staan op het marktplein van het dorpje Porto Covo. De witte gebouwen glinsteren in de ochtendzon. We staan op het punt om aan onze meerdaagse langeafstandswandeling te beginnen – we lopen ongeveer 100 kilometer van de 226 kilometer lange Fishermen’s Trail in Portugal.
Onze wandelroute op de Fishermen's Trail
Voordat hij vertrekt legt hij ons precies uit wat je kunt verwachten van de eerste etappe van de Fishermen’s Trail. Balthasar, Portugees met Zwitserse roots, is mede-oprichter van de Rota Vincentina Portugal, een 740 kilometer lang wandelnetwerk. Hij wil graag met zijn gasten het culturele en natuurlijke landschap van de wilde regio Alentejo, 170 kilometer ten zuiden van Lissabon, delen. “De Fishermen’s Trail is slechts een klein deel van het lokale wandelaanbod. Er valt hier veel te ontdekken.”
En dat is precies waarom we hier zijn. Maandenlang hebben we thuis grijze luchten doorstaan en verlangen we naar de zon. Door hier in Portugal te wandelen, hopen we op de aanmaak van ‘gelukshormonen’. Alleen al door te kijken naar wat ons te wachten staat, krijgen we een endorfine-kick. We staan op de top van de steile Atlantische kustlijn met onze rugzakken op onze rug en we dalen geleidelijk af naar het begin van de Fishermen’s Trail in Portugal- een verlaten wit zandstrand.
Wandelen in Portugal: strandvakantie en fitnesskamp
Eenmaal op de Fishermen’s Trail leidt de Atlantische bries ons naar het zuiden. Met de beukende golven op de achtergrond volgen we smalle paadjes door de duinen. Dit zijn de paden die door de Alentejo-inwoners worden gebruikt wanneer ze naar de kust lopen om te gaan vissen, vandaar de naam “Fishermen’s Trail” of “Fisherman’s Trail”. Er is geen auto of weg te bekennen. Met een oppervlakte van zo’n 75.000 hectare en 110 kilometer kustlijn is het natuurreservaat van Sudoeste Alentejano e Costa Vincentina een echt juweel. Tussen de duinen, kliffen en het zanderige, rietachtige landschap worden natuurliefhebbers en wandelaars getrakteerd op zeldzame soorten amfibieën, vogels en zeedieren.
Met zijn 20 kilometer is de eerste etappe van Porto Covo naar Vila Nova Milfontes misschien niet de langste, maar het duurt niet lang voordat we beseffen wat wandelen door het zand echt inhoudt. De twijfels die we hadden over het wel of niet dragen van hoge wandelschoenen tijdens deze wandelingen worden snel weggenomen. De hoge schacht voorkomt dat het zand onze schoenen in loopt wanneer we diep wegzinken in het pad dat ons over de hoge duinen leidt. Onze inspanningen worden beloond, want achter elke nieuwe zandheuvel wacht weer een andere kleine mooie baai. De Fishermen’s Trail zit nu al vol verrassingen.
“IK MOEST DE PORTUGEES UITLEGGEN WAAROM WIJ MIDDEN-EUROPEANEN GRAAG WANDELEN. EN DAT WE ER ECHT VAN GENIETEN.”
Balthasar Trüb
“Ik moest de Portugezen uitleggen waarom wij Midden-Europeanen graag wandelen. En dat we er ook echt van genieten”. We herinneren ons de woorden van Balthasar. Hij is geboren in Zwitserland, maar heeft Portugese roots en verhuisde zo’n 20 jaar geleden naar dit gebied. Hij liet de lokale bevolking zien wat ‘wandelen in Portugal’ kan doen voor het toerisme. “Vroeger was iedereen hier behoorlijk arm. En er zijn veel mensen in Midden-Europese steden die alleen maar van hun bed naar de metro lopen, naar kantoor en weer terug. Dus als ze op vakantie zijn, willen ze zich onderdompelen in de natuur.”
En wat heeft hij gelijk! We voelen onze Centraal-Europese “bureauspieren” pijn doen als we op de Fishermen’s Trail het laatste stuk afleggen voor het doel van vandaag, een kleine Finca aan de rand van Vila Nova Milfontes. Na een snelle douche zakken we dankbaar weg in de stoelen in de keuken van Finca Monte do Zambujeiro, waar onze gastvrouw Monica onze energievoorraad weer aanvult met heerlijke Bacalhau. De gedroogde, gezouten kabeljauw die Portugese handelaren al eeuwenlang uit Newfoundland en Noorwegen halen is het hartige nationale gerecht van Portugal. Verzadigd en moe wandelen we terug naar ons vakantiehuisje. Een koel briesje waait over het terrein en herinnert ons eraan dat het hier in Portugal nog steeds winter is. We vallen als een zak aardappelen in ons bed. Dit blijkt een strandvakantie dus ook met je te kunnen doen!
Warmtegolven op de Fishermen's Trail
Op de Fishermen’s Trail ontwaakt het landschap en de intensiteit van de kleuren en geuren zakt in een lichte mist over de rivierdelta van de Mira, die zich 175 kilometer uitstrekt van het binnenland tot aan de zee. Balthasar had weer gelijk: zelfs ver weg van de oceaan, op de paden in het landschap van de Rota Vincentina, wachten talloze natuurlijke schatten om ontdekt te worden.
Snel pakken we onze rugzakken in, trekken we onze hoge anti-zandschoenen weer aan en via een kurkplantage lopen we terug naar de kust. “We oogsten de bast ongeveer om de tien jaar. Daarna markeren we ze met een nummer zodat we weten wanneer ze voor het laatst gedaan zijn.” Monica had ons tijdens het eten uitgelegd hoe de kurkeiken worden gekweekt, nu sjokken we belangstellend door de eeuwenoude bomen. Ook aan de kust kent de natuur tegenwoordig geen grenzen: wilde bloemen, aromatische kruiden en riet met levendige kleuren. De fijne geur van tijm en zilte lucht vergezelt ons op de volgende kilometers op de Rota Fisherman in Portugal.
In tegenstelling tot andere kustgebieden op het Iberisch schiereiland vind je hier geen grote hotels en vakantieresorts. Het landschap is hier te ruig en te kaal. Met slechts 15 kilometer is de tweede etappe redelijk eenvoudig en geeft ons de tijd om volop van de omgeving te genieten. We worden afwisselend getrakteerd op kliffen, stranden, baaien en duinen – stuk voor stuk vergelijkbaar maar toch anders dan de vorige. En zelfs na vijf uur wandelen over de Portugese Fishermen’s Trail vervelen we ons niet. We hebben eerder een milde zonnesteek met een ‘winter’ temperatuur rond de 27 graden. In de verte zien we onze bestemming voor vandaag: Almograve. Het is een klein stadje dat pas echt tot leven komt met het zomertoerisme. Begin maart is dit plaatsje nog in winterslaap.
Over de toppen van de kliffen op de Rota Vicentina Portugal
Hij kijkt snel even rond en steekt zijn rode snavel omhoog om de windrichting te controleren. Een riskante start als deze vereist toch wat denkwerk. Zeker als de luchthaven geen enkele landingsbaan heeft en de piloten een vrije val van 15 meter voor zich hebben. Ennnn… Take off! Vol enthousiasme springt hij uit het nest. Kort voordat hij het zeeoppervlak raakt, spreidt hij zijn zwart-witte vleugels uit en glijdt hij over de woelige branding. De witte ooievaar is een indrukwekkende piloot. We staren vol verbazing naar de ongewone broedplaatsen van de ooievaars op de hoekige rotspartijen. Verstoren de beukende golven en het opspattend water hen niet? Misschien voelen ze zich ook aangetrokken tot het kleurrijke rotslandschap van de Fishermen’s Trail. De witte zandduinen staan in schril contrast tegenover de bruin/oranje kliffen.
Vandaag lopen we voornamelijk over de toppen van de kliffen. Hoogtevrees moet je hier niet hebben, dat is zeker. Sommige delen van het pad zijn gemarkeerd met omleidingen omdat het oorspronkelijke pad in de loop der jaren is geërodeerd en in de diepten van de baaien is verdwenen. En we hebben het gehaald. Na 22 kilometer finisht deze etappe in Zambujera do Mar. En alweer liggen we al snel moe en volgepropt met endorfine in bed.
Op de laatste ochtend is alles anders. Het land en de zee langs de Fishermen’s Trail is vandaag gehuld in een mythische sluier. Dikke mist bedekt de kust, een paar regendruppels vallen op ons gezicht. Na drie dagen vol zonneschijn is het dragen van een regenjas een welkome afwisseling. Het maakt het geluid van de golven die tegen de donkere rotsen slaan nog indrukwekkender en krachtiger. Het is alsof de zee zegt: “De natuur bepaalt hier!”
Dit wordt ook duidelijk tijdens de laatste kilometers van de wandeling. Zoals bijna alle dorpen hier ligt onze eindbestemming Odeceixe niet direct aan de kust, maar enkele kilometers landinwaarts. Als ze aan de Atlantische Oceaan zouden liggen, zouden de mensen, huizen en boten zijn overgeleverd aan het weer en de zee. We gaan het binnenland in bij de monding van de Ribera de Seixe. Maar niet voordat we een laatste verlangende blik werpen over de uitgestrekte oceaan. Het is moeilijk om onszelf los te rukken. Het wordt stiller – geen golven meer die tegen de kust slaan, geen kiezels meer die draaien, rollen en kraken onder het gewicht van het water. Alleen onze hoofden die zoemen van de indrukken van dit ongelooflijk mooie landschap dat niet gevarieerder of spannender had kunnen zijn.
Hoe plan je je wandeling op de Fishermen’s Trail
Wandelpaden: De Rota Vicentina Portugal is een netwerk van langeafstandswandelpaden in het zuidwesten van het land met 740 kilometer aan paden. De ‘Historical Way’ en de ‘Fishermen’s Trail’ zijn hier onderdeel van. De ‘Historical Way’ is een landelijk wandelpad door het binnenland. De ‘Fishermen’s Trail’ loopt bijna uitsluitend langs de wilde kust en doorkruist de regio’s Alentejo en Algarve in 13 dagetappes. De route begint in Porto Covo. Het reguliere gedeelte, dat in 4-5 dagen kan worden voltooid, eindigt in Odeceixe. Wanneer je wat meer tijd hebt, kun je doorwandelen door de Algarve en eindigen in Cabo de São Vicente. Hoewel het terrein op de Fishermen’s Trail technisch niet moeilijk is, moet het niet worden onderschat. Uithoudingsvermogen en sterke benen zijn vereist om de langere etappes en de vele zanderige stukken aan te kunnen.
Beste tijd van het jaar: Met milde winters en hete zomers is september tot juni de beste tijd voor de Rota Vincentina Portugal. Er heerst het hele jaar door een mild mediterraan klimaat door de sterke invloed van de Atlantische Oceaan. Tip: Begin zo vroeg mogelijk op de dag om de middagzon te vermijden – er is vrijwel geen schaduw langs de hele route en er zijn weinig mogelijkheden om water te kopen of bij te vullen.
Accommodatie: Er zijn campings en kleine hotels in het hele dorp langs de route van de Fishermen’s Trail, maar soms is het de moeite waard om een stuk landinwaarts te wandelen om meer rustieke, natuurgerichte pensions te vinden. In het natuurgebied zelf is kamperen verboden. De meeste pensions en hotels bieden een transfer voor je bagage naar de accommodatie van je volgende overnachting.
Door zand wandelen – Geen probleem als je de juiste wandelschoenen hebt
Wij adviseren een halfhoge wandelschoen met een stevig bovenwerk, zoals de HANWAG Tatra Light GTX. Deze schoen houdt het zand uit je schoenen. Op sommige plaatsen gaat de Fishermen’s Trail in Portugal door extreem zanderig terrein.
Barbara Meixner
Om de wereld en alles wat die te bieden heeft te ontdekken, is het juiste schoeisel een must. Of het nu in de uitgestrekte bergketens van Zuid-Amerika is of in de wildernis van Groenland, HANWAG-schoenen begeleiden de beginnende bosgids al tientallen jaren op haar ‘onderzoeksreizen’.
