‘Gigantisch’ – Wandelen in Jotunheimen met een tent
Laatse update
- Jotunheimen hiking: de belangrijkste informatie in één oogopslag
- Onze tips voor een goede uitrusting voor jouw wandeltocht door Jotunheimen
- Zes dagen met een tent – onze meerdaagse wandeltocht door Jotunheimen
- Jotunheimen wandeltocht etappe 1: van Gjendebu naar de bergen
- Etappe 2: route naar de Spiterstulenhut via Leirvassbu
- Etappe 3: winterse omstandigheden op de hoogste berg van Noorwegen
- Etappe 4: de Glittertind beklimmen
- Etappe 5: een verfrissende duik
- Etappe 6: de beroemde Besseggen graat
Wandelen in Jotunheimen (letterlijk vertaald: ‘Huis van de reuzen’) betekent: wandelen in het populairste nationale park van Noorwegen. Ondanks deze populariteit is er van drukte geen sprake. Voor de zelfvoorzienende wandelaar delen we in dit artikel onze trektocht door Jotunheimen van een week met alle belangrijke hoogtepunten.
Smaragdgroene meren en steile kliffen, stromende bergbeken en brede gletsjers, de hoogste toppen van Noorwegen en de meest spectaculaire bergkam van heel Scandinavië: Jotunheimen National Park in Noorwegen is een van de beste plekken om te wandelen. Maar waar vind je de mooiste plekjes van de regio en de meest spectaculaire uitzichten? Dit was de vraag die mijn vriend Jan en ik onszelf stelden voordat we aan onze trektocht begonnen. Al snel werd ons duidelijk dat we moesten kiezen tussen de vele wandelroutes van Jotunheimen.
Omdat we maar zeven dagen hadden, konden we óf naar het oostelijke deel van het nationale park met zijn bekende Besseggen graat gaan, óf naar het westelijke deel, dat grenst aan Utladalen, de diepste vallei van Noorwegen met de 273 meter hoge waterval Vettisfossen. We kunnen onmogelijk beide delen bezoeken, de bergwildernis van Jotunheimen is tenslotte ongeveer vier keer zo groot als Amsterdam.
We kiezen voor een klassieke route aan de oostkant van Jotunheimen, midden in het toeristische hart van het nationaal park. Het smaragdgroene Gjendemeer met zijn veerverbindingen en de twee hoogste bergen van Noorwegen, Galdhøpiggen en Glittertind, kom je zeker tegen als je hier gaat wandelen in Jotunheimen.
Jotunheimen hiking: de belangrijkste informatie in één oogopslag
Wij geven je alvast de belangrijkste informatie over wandelen in Jotenheimen.
- Hoe kom je er: in de zomer rijden express bussen van Oslo naar Gjendesheim (en verder naar Lom en Leirvassbu). Het is de moeite waard om je veerbootticket voor het Gjendemeer vooraf online te boeken.
- Allemannsretten: het recht om rond te zwerven of ‘het recht van iedereen’ (Noors: Allemannsretten) geeft het publiek toegang tot wildkamperen en overnachten in natuurlijke en wildernisgebieden, zolang het land onbewoond en onontgonnen is. Wel dien je minimaal 150 meter afstand te houden van de dichtstbijzijnde bewoonde woning, hut of cottage. In Jotunheimen zelf, en in de regio Spiterstulen, zijn de regels iets anders. Je moet daar betalen om op een camping te kamperen of je kampeert wat verder weg. Kampvuren zijn niet toegestaan tussen 15 april en 15 september en uiteraard is het vanzelfsprekend dat je je afval meeneemt.
- Welke kaart te gebruiken: de beste en meest gedetailleerde wandelkaart van Jotunheimen is uitgegeven door de Zweedse uitgever Calazo (1:50.000). De legenda is ook in het Engels. De kaart is verkrijgbaar bij de kiosk van de veerbootterminal van Gjendesheim.
Onze tips voor een goede uitrusting voor jouw wandeltocht door Jotunheimen
-
Open de tekstbox om de paklijst voor Jotunheimen te bekijken
Deze tips zijn gebaseerd op een ongeveer vijfdaagse zomertrektocht met een tent in het Jotunheimen National Park.
Schoenen en kleding:
- Waterdichte, stevige en toch lichtgewicht trekkingschoenen, zoals de HANWAG Makra Trek GTX of de HANWAG Nazcat GTX.
- Optioneel: lichtgewicht schoenen of sandalen om in de tent of in de hutten te dragen.
- Twee paar middelwarme en sneldrogende trekkingsokken, zoals de HANWAG Trek Merino Sock.
- Middelwarme, waterafstotende trekkingbroeken, zoals de Fjällräven Keb Trousers.
- Lang ondergoed, zoals de Fjällräven Bergtagen Thin Wool Long Johns (je kunt er ook in slapen).
- Drie onderbroeken van functionele stoffen (tip: denk aan merinowol).
- Waterdichte outdoorbroek, zoals de Tierra Back Up Hybrid Pant.
- Twee functionele basislagen met een hoog merinowolgehalte, zoals de Fjällräven Abisko Wool LS. Het tweede shirt is een reservelaag en kan ook gedragen worden om in te slapen.
- Een warme, ademende fleece, zoals de Tierra Templet Midlayer Jacket.
- Een lichtgewicht, warme jas met een vulling van synthetische vezels om als jas te dragen of als extra laag onder je waterdichte jas, bijvoorbeeld de Fjällräven Expedition X-Lätt Jacket.
- Een waterdichte, ademende hardshelljas, zoals de Fjällräven Keb Eco-Shell Jacket.
- Een warme, ademende muts.
- Een pet of een hoofdband, afhankelijk van jouw persoonlijke voorkeur.
- Een nekwarmer (multifunctioneel, waaronder voor het warm houden van je nek of hoofd).
- Een paar lichtgewicht fleece- of softshell handschoenen, 1 paar waterdichte reservehandschoenen.
Rugzak:
- Trekkingrugzak met een inhoud van 65 tot 75 liter, zoals de Fjällräven Kaijka.
Slaapvoorzieningen:
- Een lichtgewicht, stevige trekkingtent, zoals de 2-persoons Fjällräven Abisko Dome 2. Een koepeltent zal makkelijker op te zetten zijn op de steenachtige grond van Jotunheimen dan een tunneltent. En vergeet je reparatieset niet, zodat je in geval van nood de buitentent of een stok kunt repareren.
- Het kan ook de moeite waard zijn om extra sterke haringen mee te nemen.
- Een lichtgewicht trekkingslaapmat.
- Middelwarme tot warme trekkingslaapzak met vulling van synthetische vezels. Een model als de Fjällräven slaapzak Abisko Three Seasons zou hieraan moeten voldoen. Heb je het snel koud, kies dan voor een slaapzak met een comforttemperatuur (T Comf) tot -5 °C.
Kookgerei:
- Een lichtgewicht multi-fuel kampeerfornuis, zoals de Primus Omnifuel Stove.
- – Een lichtgewicht en verpakbare set pannen, bijvoorbeeld de Primus PrimeTech Pot Set 1.3L.
Voor meer tips, zie onze paklijst voor een 5-daagse trekkingtocht. Hoe minder je meeneemt en hoe lichter je uitrusting, hoe beter. Je moet namelijk alles op je rug dragen als je gaat wandelen in Jotunheimen.
Zes dagen met een tent – onze meerdaagse wandeltocht door Jotunheimen
Wandelen in Jotunheimen op zijn best: het nationale park is gemakkelijk te bereiken en populair in de zomer. Je bevindt je echter vaak alleen op de rustige, afgelegen locaties; vooral op regenachtige dagen (waarvan er veel kunnen zijn). Dit is zeker het geval wanneer je in een tent kampeert en de vele hutten slechts af en toe gebruikt om op te warmen. Voor ervaren en weerbestendige, zelfvoorzienende trekkers biedt Jotunheimen een vaak verlaten en mystiek landschap wat bijna aanvoelt als een hoogalpine tocht – met de welkome optie om te stoppen in een van de berghutten voor een kopje koffie of een biertje.
De Gjendesheim Mountain Lodge aan het Gjendemeer is een prima startpunt voor een rondtocht van een week. Je kunt de hut bereiken met de bus of met de auto (er is een nabijgelegen parkeerplaats). Als je van plan bent hier te vertrekken, moet je van tevoren beslissen of je aan het begin of aan het einde van je wandeling over de Besseggen graat wil lopen. Wij raden aan om de graat aan het einde te lopen, die op sommige plaatsen steil en uitdagend kan zijn. Dit is ook logisch en veiliger als je van plan bent een zware rugzak mee te nemen. Bovendien kun je je de hele wandeling verheugen op de bergkam als hoogtepunt van je tour.
Onze Jotunheimen wandeltocht
-
Jotunheimen trektocht – De etappes in cijfers
Etappe 1: Gjendebu – hoge vallei voorbij de top van de Rauddalsbandepas, 24.2 km, 820 hm↑/360 hm↓, 7 uur
Etappe 2: hoge vallei voorbij de top van de Rauddalsbandepas – Spiterstulen, 21.8 km, 230 hm↑/540 hm↓, 7 uur
Etappe 3: Spiterstulen – Galdhøpiggen – Spiterstulen, 12.4 km, 1380 hm↑/1380 hm↓, 7 uur
Etappe 4: Spiterstulen – Glittertind – Glitterheim, 15.8 km, 1350 hm↑/1070 hm↓, 8:15 uur
Etappe 5: Glitterheim – hoog dal onder de Besseggen graat, 16.5 km, 440 hm↑/530 hm↓, 5:30 uur
Etappe 6: hoog dal onder de Besseggen graat – Gjendesheim, 13.2 km, 790 hm↑/1090 hm↓, 6:20 uur
Totaal: 104 km, 5010 hm↑/4970 hm↓, 41 uur
Hier vind je de tour op Komoot
Jotunheimen wandeltocht etappe 1: van Gjendebu naar de bergen
Reizend over de landwegen, is onze reis vanuit Oslo naar Jotunheimen al een eyeopener. De eerste nacht zetten we onze tent op aan de rivier vlak bij de wandelaarsparkeerplaats Gjendesheim. We krijgen nu al het echte buitengevoel, ook al hebben we nog maar een paar meter gelopen.
Omdat we de Besseggen graat bewaren voor de finale, nemen we eerst de veerboot om zo diep mogelijk het Jotunheimen gebergte in te varen. Zo hebben we meer tijd om het binnenland van het nationale park te bekijken. Om 07.45 uur vertrekt de eerste veerboot vanaf de pier bij de berghut Gjendesheim van de Norwegian Trekking Association (DNT). Het duurt ongeveer een uur om van oost naar west over het meer te varen, voordat we de Gjendebuhut aan de overkant bereiken.
We volgen het gemarkeerde pad naar de Veslådalen en zijn van plan door te lopen naar Olavsbu en dan een plek te zoeken om daar dichtbij te kamperen. De lucht is constant grijs en enorme wolken trekken laag over de bergen. Het miezert de hele tijd maar het is niet genoeg om ons ervan te weerhouden onze pap buiten in de open lucht te koken.
Al snel laten we de boomgrens achter ons en trekken we verder naar het typisch dorre, hoge Scandinavische heuvellandschap (fjell). De wijd open uitgestrektheid van steen, gras en sneeuw heeft zijn eigen bijzondere charme. Telkens wanneer we pauzeren, stoppen we en staren we naar een herkenningspunt in de verte: een kleine groep wandelaars, een rode tent aan de horizon. Als de wind wegvalt, is alles stil. Dit is precies wat we hoopten te vinden tijdens onze wandeltocht door Jotunheimen.
De route loopt verder door Rauddalen. Naarmate de dag vordert, blijft het licht onveranderd. Enkele uren later zien we voor het eerst de Olavsbuhut. De zelfbedieningshut biedt eten en slaapplaatsen. Wij lopen door en gaan noordwaarts over een hoge pas (Rauddalsbandet) door sneeuwvelden. Als we de hoge bergvallei aan de andere kant bereiken, hebben we net genoeg tijd om onze tenten op te zetten voordat de regen met bakken uit de lucht komt vallen. Er is hier niemand anders. We voelen ons tijdens wandelen in Jotunheimen als onverschrokken ontdekkingsreizigers op een eenzaam, onbekend continent.
Onze schoen voor een trektocht door Jotunheimen: HANWAG Makra Trek GTX
Voor zijn wandeling door Jotunheimen droeg Philipp de lichtgewicht HANWAG Makra Trek GTX trekkingschoen. Na zes dagen wandelen door ruig terrein zei Philipp: “Ik kreeg geen blaren, ondanks dat ik de schoen niet had ingelopen voor mijn vertrek. Zo hoort het ook.” Ontdek de HANWAG Makra Trek GTX in onze webshop.
Etappe 2: route naar de Spiterstulenhut via Leirvassbu
Ons volgende doel tijdens onze meerdaagse wandeltocht door Jotunheimen is Spiterstulen, de beste plek om de Galdhøpiggen te beklimmen. We hebben ruim 20 kilometer te gaan, maar afstand zegt niet alles. De grond onder onze voeten maakt het verschil. Hoe moeilijker het wordt, hoe langzamer we worden en het ploeteren over de puinvelden vertraagt ons nog verder. Op dit soort terrein is het goed om stevige benen en stevige, enkelhoge, maar lichtgewicht wandelschoenen te hebben.
Tegen het einde van de middag bereiken we Leirvassbu, een comfortabele hut. We besluiten een vroeg diner te koken op ons gasfornuis.
Ook het pad naar de Spiterstulenhut is lastig. We vragen ons af of het hier altijd zo is? Of zullen de volgende etappes sneller zijn? Het lijkt er niet op.
Onze stemming verandert naarmate de wolken optrekken. In de middagzon wandelen we verder het idyllische Visdalen in. De lucht voelt warm aan, we volgen de snelstromende rivier. Het is zo warm dat we onze mouwen opstropen. Onze wandeling door Jotunheimen begint een stuk aangenamer te worden.
Bij de Spiterstulenhut mag je aan de andere kant van de rivier kamperen. Het kost 110 kronen (ca. 9,25 euro) per nacht, waarmee je ook toegang hebt tot het sanitairgebouw. Ga je liever wildkamperen, blijf dan minimaal een kilometer verwijderd van de particuliere hutten. Er waait een koude wind door de vallei en we de warme gemeenschappelijke ruimte lonkt – dus gaan we kamperen op het terrein.
Etappe 3: winterse omstandigheden op de hoogste berg van Noorwegen
Een beklimming van de Galdhøpiggen is het eerste hoogtepunt van onze reis, hoger wandelen in Noorwegen kan niet.
Er zijn twee routes naar de 2.469 meter hoge top. Als je de route vanaf de Juvasshytta (Juvass Mountain Lodge) naar het noorden volgt, moet je een gletsjer oversteken, dus je moet gezekerd zijn (of beter nog, boek een tour met een berggids). De route vanuit Spiterstulen volgt een rotsachtige bergkam hogerop en vormt geen gevaar voor gletsjerspleten. We besluiten onze kleinere, lichte rugzak mee te nemen en de meeste zware spullen in de tent te laten. Dit zorgt voor een aangename afwisseling.
De beklimming begint eerst op een steil kronkelpad met een prachtig uitzicht terug de berg af. Op een gegeven moment wijzen alleen nog roodgeverfde markeringen de weg. De mist daalt neer, we hebben weinig zicht. Het begint te sneeuwen.
Al snel komt de sneeuw tot aan onze knieën. We lopen over steenachtig terrein en banen ons een weg omhoog langs de oostelijke bergkam; er gaan twee lagere bergtoppen vooraf aan de echte top. Aan de rechterkant loopt een steile, verticale rotswand af naar de gletsjer. Als we echter naar beneden kijken, zien we alleen maar de grijze, kolkende mist.
Na drie uur wandelen zien we een man naar ons toe lopen. Hij gaat terug. Hij heeft zich omgedraaid omdat hij de weg kwijt is. Ook wij staan al snel in een sneeuwveld dat in de mist lijkt te verdwijnen. We steken de helling over en gaan omhoog totdat we een grote, gemarkeerde steen ontdekken. We zijn op de goede weg!
Plotseling is daar de top. Uit de mist verschijnt een kleine stenen hut. We wisten dat het hier moest zijn. Maar in dit dorre en vijandige landschap voelt het bijna onwerkelijk. De deur komt uit in een warme kamer met houten lambrisering, tafels en een kleine kiosk waar we worden begroet door een vriendelijke Noorse vrouw. Ze is berggids, maar vandaag bedient ze de gasten. Helaas is er geen stroom. Dus geen hete thee. Maar afgezien daarvan is het fijn om hier te zijn.
Blijkbaar weerhoudt het slechte weer de mensen in Noorwegen niet om in de bergen te wandelen. Op de terugweg komen we voortdurend groepjes wandelaars tegen. Onze ontmoeting met twee mannen in korte broek (!) en een hond (!) berooft ons al snel van de illusie dat we tijdens onze wandeltocht in Jotunheimen op een soort heroïsche poolexpeditie waren.
Etappe 4: de Glittertind beklimmen
Vandaag scheiden onze wegen. Ik ben van plan om de Glittertind (2.464 meter) op te gaan op weg naar de berghut Glitterheim. Mijn metgezel Jan besluit door de vallei te wandelen, die langs de voet van de op een na hoogste berg van Noorwegen loopt. Deze route is een goed alternatief als de weers- en sneeuwomstandigheden op de berg slecht zijn.
Geen mooie uitzichten voor mij vandaag, maar het regent of sneeuwt tenminste niet. Naarmate ik dichter bij de berg kom, zie ik enkele rendieren. Al snel kwam ik op het gemarkeerde pad dat recht de steile helling op loopt. Het dragen van mijn rugzak van 15 kilo is zwaar, ik voel mijn hart bonken ondanks mijn trage tempo. Naarmate ik hoger kom, neemt de helling af. Ik wandel in de mist door een dor rotslandschap. Naarmate ik dichter bij de top kom, ligt er sneeuw en is het pad gemakkelijk te vinden. Pas wel op, het pad loopt dicht bij een overhangende sneeuwrand. Houd een veilige afstand tot de rand!
Op de top is er niemand, maar dan komt er een Noors echtpaar langs. Ze lijken zo ontspannen en gelukkig, alsof ze al van jongs af aan gewend zijn aan dit soort wilde winterse omstandigheden.
Op de terugweg naar beneden kan ik de markeringen niet vinden en verdwaal ik. Ik ontmoet een vrouw die de andere kant op gaat. Ze legt uit dat het mogelijk is om de rode markeringen te negeren en een directe lijn over het grote sneeuwveld naar beneden te volgen. Sommige mensen sleeën zelfs terug naar beneden. Ik besluit toch maar het gemarkeerde pad te volgen.
Het pad terug naar Glitterheimen is behoorlijk eentonig. Terug beneden zie ik Jan weer, die koffie zit te drinken in de warme DNT-hut.
Hier geldt dezelfde regel: niet wildkamperen in de buurt van de hut. Dus gaan we voor de officiële kampeeroptie (100 kronen per persoon per nacht, ca. 9 euro). De voordelen spreken voor zich: bier en een warme kamer om in te zitten.
Etappe 5: een verfrissende duik
De een-na-laatste etappe brengt ons van Glitterheimen naar de Besseggen graat. En deze etappe van de wandeling heeft alles wat je maar kunt wensen van een Scandinavische wilderniservaring.
Al snel komen we een hangende brug over een wilde, romantische rivier tegen. Daarna stijgt het pad gestaag totdat we de ingang van de volgende vallei bereiken. Als we er doorheen zijn gekomen, stoppen we voor de lunch naast een snelstromende beek en staren we naar het prachtige turquoise Russvatnetmeer. Tot aan de kust, verder langs het meer. Op een vlakke, zanderige plek stappen we even het ijskoude water in. Brrr!
Nadat we de oever hebben verlaten, zoeken we een kampeerplaats aan het einde van de vallei. We laten onze rugzakken aan de voet van de heuvel achter en gaan de noordelijke hellingen van Besseggen op om het avondlicht van hogerop op te vangen. Aan de andere kant kunnen we Memurubu zien liggen aan het Gjendemeer, waar de dagwandelaars vertrekken.
Even hebben we spijt dat we besloten hebben om in de kleine vallei te kamperen in plaats van op de bergkam zelf. We zijn dus van plan om de volgende ochtend vóór zonsopgang hier weer terug te zijn. Dit blijkt een verstandig besluit.
Etappe 6: de beroemde Besseggen graat
Het vroege opstaan om 04.30 uur is de moeite waard. We zijn voor zonsopgang terug op de bergkam – dit keer met onze rugzakken – en kijken uit naar een geweldige zonsopgang met panoramisch uitzicht over de bergen van Jotunheimen. Er bestaat geen betere plek voor een kopje koffie in de ochtend, bereid op onze brander.
Het vriendelijke weer lijkt echter niet lang te duren. De lucht sluit zich en de wolken komen dichterbij. We komen enkele informatieborden tegen. Hierop staat dat wandelaars die al een x aantal uren gelopen hebben van Memurubu tot dit punt, moeten terugkeren. Het lijkt erop dat veel wandelaars de lengte van deze populaire trektocht onderschatten.
Terwijl we verder lopen, passeren we nog een paar kleine bergmeertjes voordat het hoogtepunt van onze tocht echt begint. Aan de ene kant heb je de zuidelijke kustlijn van het Bessvatnetmeer, aan de andere kant daalt een rotswand honderden meters vanaf de bergkam naar het Gjendemeer. Je loopt letterlijk op de rand (het is handig om hier geen last te hebben van hoogtevrees).
Als hoogtepunt van onze meerdaagse wandeltocht door Jotunheimen treffen we het meest technische en meest fotogenieke deel van de route. De bergkam leidt over een gemakkelijke, blokachtige klim omhoog naar een rotsachtige toren, met op sommige plaatsen zeer kwetsbaar terrein. Het is inmiddels gaan regenen en de stenen worden nat onder de voeten. Om goed van het uitzicht te kunnen genieten, zoeken we een veilige plek om te staan.
Dan draaien we ons om en kijken achterom naar het Gjendemeer aan de linkerkant en het Bessvatnetmeer aan de rechterkant, gescheiden door de smalle, grillige Besseggen graat ertussen. Er is een hoogteverschil van 400 meter tussen de twee meren. Dan komen de wolken dichterbij en belemmeren het zicht. Over twee uur zijn we weer bij de auto. We zijn dankbaar dat tijdens het wandelen Jotunheimen zoveel van zijn geweldige kanten aan ons heeft onthuld.
